۸- زیرنظام نظام تعلیمی

نظر به گستره وسیع علم و حوزه عملیاتی ویژه آن در مدرسه و مسئله تربیت ما آن را تحت یک زیر نظام تعلیمی(آموزشی ) نظام نامه ی تربیتی مرکز تعریف کرده ایم.

۱۸. هدف عملیاتی: علم

یکی از اهداف تربیتی مرکز پاک، علم است که به علت فعالیت اصلی این مرکز در بستر مدرسه، علم گستره ی وسیعی را در حوزه ی فعالیت های مرکز در اختیار دارد که ما بقی اهداف در راستای آن و در این میدان به منصه ظهور می رسند. پس از نزدیک به یک دهه تجربه ی فعالیت های تعلیمی و آموزشی – رسمی و مواجه شدن با مدل های گوناگون آموزشی فعلی مدارس کشور، مرکز سوالات و چالش های جدی و بنیادینی در برابر خود مشاهده کرد :

1. چرا نظام آموزشی کشور نارسا و فشل است، آن قدر که مانع تربیت انسان کار آمد میشود؟ ضعف ها و آسیب ها در حوزه ی نظر و عمل چیست؟
2. این نظام تعلیم و تربیت ما را نیل به تمدن سازی و گذر از پیچ بزرگ تاریخی و اعتلای تفکر بلند انقلاب اسلامی نمی دهد. | برای تغییر بنیادین در حوزه ی تعلیم (آموزشی) چه باید کرد؟ | نظام تعلیمی مطلوب مرکز پاک چیست؟
3. یکی از موانع جدی و اصلی کارگرافتادن انتقادات و راهکار های بهبود این نظام ، هژمونی روانی و اجتماعی ایجاد شده توسط شبکه های نافع از وضع کنونی همچون موسسات کنکور و کتب کمک آموزشی و اقلام جانبی و… است. برای مقابله با | این طاعون چه باید اندیشید؟
4. تعریف علم و غایت آن در مکتب وحی و اسلام ناب محمدی (ص) چیست؟ منظور از علم نافع ولاینفع چیست؟
5. آیا فهم عالم آفرینش میتواند در عمق بخشی به نگاه متربیا مفید واقع شود؟ چه می توان کرد که فهم عالم آفرینش تنها از دریچه ساینس اتفاق نیفتند؟ آیا تمام محتواهای کتب درسی مورد نیاز است؟ با چه معیاری؟ | نسبت فهم و جهان بینی و ویژگی های شخصیتی با حس زیبایی شناختی افراد چیست؟ رؤیت آثار هنری چه جایگاهی در این میان دارد؟
6. این مهم ما را بدان واداشت که به بررسی آرا و اندیشه های بزرگان و اندیشمندان این حوزه پرداخته و نظام های آموزشی موفق جهان را موشکافانه بکاویم.در منابع روایی و آیات با کمک صاحبنظران غورکنیم.ما حصل این مطالعات ، گفتگوها و تاملات طولانی، تولید محتوای جدید بومی با نگاه ساختارشکنانه و پیشرو بود که از نقاط قوت نظام فعلی بهره برده و برخورد آسیب زدایانه با نقاط ضعف آن دارد و ونهایتا منجر به تهیه ی قواعدی جهت چار چوب دهی و ایجاد ساختاری منسجم در امر تعلیم (آموزشی) شد که ابتدائا علم را از نگاه مرکز تعریف می کند و سپس اصول خاص زیر نظام تعلیمی که همان راهبرد ها است را بیان کرده و آنگاه رویکردها و راهکار و فعالیت های پیشنهادی مطرح می شود.

تبیین مفهوم علم :

تعریف علم: تفاسیر و تعابیر مختلفی از (علم) وجود دارد؛ برخی علم را در حوزه اتیمولوژی و زبان شناسی مورد پژوهش قرارداده و به ریشه و سابقه ی این واژه نظر دارند. گروهی دیگر آن را معادل و ترجمه ساینس (Science) دانسته و کوشیده اند همان تعریف از علم در تمدن غرب و مدرنیته را برای ما ترجمه کنند. در ادبیات دینی و مذهبی نیز بنا بر این است که مراد آیات و روایات از علم را استنباط و استخراج کنند و بر زمانه ی کنونی تطبیق دهند.

در این میان انتقاداتی نیز از نظرگاههای مختلف به وضع کنونی علم در کشور مطرح شده است؛ از مولد نبودن آن و عدم ارتباط علم با صنعت گرفته تا بی ربط بودن مباحث علمی و دانشگاهی به مسائل روز کشور، از دینی و اسلامی نبودن علم گرفته تا عقب افتادگی از قافله ی جهانی علم …

ما در مرکز پرورش انسان کارآمد به قدر کفایت به نظرورزی های مکاتب گوناگون پیرامون علم و تجدد و ساینس واقف بوده و آن اندازه که لازمه ی کار مرکز است به گفتگو و تأمل دربارهی این مباحث می پردازیم، اما بنای تئوری پردازی آکادمیک در مورد علم و یا اسلامی کردن علوم را نداریم. با این تفاسیر به طور خلاصه باید گفت تلقی ما از (علم) کاملا عملیاتی و ناظر به اهداف مرکز پاک است. بدین ترتیپ علم تا آنجا که در نیل به اهداف، ما را یاری کند، محل توجه است؛ وقتی خلیف الهی با مسیر محقق تعریف شده آن از نگاه غایت و چشم انداز تربیت در مرکز در نظر گرفته شده، باید به علم از این زاویه نگاه کرد و آنچه علم می تواند بکند تا این وصول بهتر میسر شود، مطلوب است. اگر تعریف ما از انسان کارآمد انسانی است که خود و نیازهای جامعه را می شناسد و وظیفه ی خود را تشخیص میدهد، پس ما به آن علمی احتیاج داریم که لازمه ی تربیت چنین انسانی است.

بالنبع برنامه ی مرکز برای پرداختن به حوزه های مختلف علم و ساختار آموزشی، کاملا بر اساس این نگاه تدوین شده و از دوره پیش دبستانی تا متوسطه دوم با التفات به اقتضائات هر سن، تلاش برای تحقق این تلقی از علم انجام گرفته است.

راهبردهای هدف عملیاتی علم که در واقع اصول تعلیمی ما، در مرکز است. با توجه به اهمیت ویژه ی این هدف در گستره ی تحقق اهداف مرکز، به طور خاص با استناد به اصول ۲۰ گانه ی مرکز پاک به نگارش درآمد، امید که نصب العین تمام امور تعلیمی (آموزشی) قرار گرفته و در راستای نیل به تحقق رسالت علم در متربیان به کار گرفته شود.